Konya Milletvekili Kurrazadelerden Hacı Bekir Efendi’nin kardeşi olan Kurrazade Hacı Mehmet [Küçük], Akşehir’in önde gelen tüccarlarındandı. Akşehir Müftüsü Hacı Beyzade Serkurra Mehmet Efendi’nin torunu, Hacı Osman Efendi’nin oğludur. Beş yıl Akşehir Belediye Başkanlığı yapmıştır.
Hacı Mehmet Efendi, küçük yaşta atıldığı ticarette önceleri iki eşek üzerine yüklediği eşyalarla köylere giderek satış yapıyordu. Zamanla ticarette ilerleyip sayılı zenginler arasında yer almıştı. Ancak kendisinin mütevazı ve çok sade bir hayatı vardı.
Kurrazade Hacı Mehmet Efendi (Hacı Küçük), Vedia Hanım ile evlendi. Bu evlilikten oğulları Ebubekir, Osman, İsmail ile kızları Ruziye ve Müzehher olmuştu. Hacı Küçük ailesi Akşehir’de örnek bir aile idi. Bu konuda Akşehirli yazar Tarık Buğra bir makalesinde, Hacı Küçükle ilgili olarak Akşehir’de bir türkü söylendiğine yer verir. Bu türküde şöyle iki mısra vardı:
“Hacı Küçük ev yaptırmış,
Mavi camlar taktırmış.”
Burada Hacı Küçük’ün zenginliğinden değil, “eşraf”, “maruf aile” gibi sıfatları olan örnek bir aile olduğunu belirtmektedir.
Hacı Küçük, Kurtuluş Savaşı döneminde Akşehir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti içerisinde yer almaktaydı. Hacı Bekir Efendi’nin milletvekili olduğu dönemde Hacı Küçük de 1921-1925 yılları arasında Akşehir Belediye Reisliği yapmıştır.
20 Mart 1922 Pazartesi günü Akşehir’de bulunan Mustafa Kemal’i ziyaret eden Hacı Küçük ve Hacı Bekir’in hanımı, Mustafa Kemal Paşa’ya Akşehir’de bulunan kimsesiz ve şehit çocuklarının sünnet ettirilmesini üstlendiklerini söylediler. Daha sonra bir sünnet töreni ile bu olayı gerçekleştirdiler.
Mustafa Kemal Paşa’nın Cumhuriyetin ilanından sonra Akşehir’e gelmesi esnasında Mustafa Kemal Paşa’yı karşılayanlar arasında Akşehirli iş adamı Hacı Küçük de vardı. Hacı Küçük, İstasyon’un dış kısmına Mustafa Kemal Paşa ile birlikte oturdu. Kemal Paşa, Silifke’de bir modern çiftlik kurma isteğini Hacı Küçük Efendi’ye açtı. O da 1920’li yıllarda kurulan Pazarkaya Numune Çiftliği’nden bahsetti. Burası Macarlar tarafından kurulmuş ve Türk-Avusturya-Macaristan ortaklığı anonim bir şirket tarafından işletilmekteydi. Çiftliği gezen ve incelemeler yapan Mustafa Kemal Paşa yetkililerden bilgi aldı. Mustafa Kemal Paşa, yolda çiftliğin tamamen Türklerin olması isteğini Hacı Küçük Mehmet Efendi’ye söyledi ve diğer hisselerin satın alınmasını tavsiye etti. Nitekim 1930’lu yıllarda Pazarkaya Çiftliği tamamen Hacı Küçüklere geçti.
Bölgesinde tanınmış bir kişilik olan Hacı Küçük, Akşehir Bankası’nın kurucuları arasında yer almaktadır. Bankanın büyük hissedarlarından olsa da genellikle kardeşi Hacı Bekir Sümer ön plana çıkmıştır. Hacı Bekir Efendi’nin tanınmasında; milletvekilliği yapması, Milli Mücadele yıllarındaki aktif kişiliği ve Mustafa Kemal ve İsmet İnönü’yle yakın teması da etkili olmuştur.
Hacı Mehmet [Küçük] Efendi bölgesinde yardımseverliğiyle tanınmıştır. 5 Mart 1929 Salı günü Cumhuriyet Gazetesi birinci sayfadan bu konuda; “Örnek Olmaya Layık Zengin” başlığıyla haber yapmış, bölgesel yararları ulusal basında yer almış, örnek zengin olarak gösterilmiştir. Gazetenin haberi şu şekildedir:
“Akşehirli Hacı Mehmet Efendi, fukaraya 10 bin küsur lira teberru etti. Hacı Mehmet Efendi’nin mazisi ve hali, gençlerimize ve zenginlerimize örnek olacak mahiyettedir. Akşehir’den muteber bir okurumuz yazıyor:
‘Dört başı mamur aile yuvalarında bile çok müthiş sarsıntı yapan bu seneki kış, zaten kuraklıktan muzdarip olan halkımızı ve bizzat fakirleri pek bitap bir vaziyete düşürdü. İşte bu çok sıkıntılı günlerde bir zenginimizin gösterdiği yüksek şefkati aynî hislerle mutahassıs olan muhterem gazetenize aksettirmeyi vecibe bildim. Kurrazade Hacı Mehmet Efendi’nin bu cehennemi soğuklarda fakirlere yaptığı yardımın ulviyetinin anlaşılabilmesini yalnız rakamların belagatine terk ediyorum:10 bin Lira.
Bu miktarda kış bidayetinde Bermende ve civarı muhacirlerine yaptığı yardım hariçtir. Bidayette iki merkeple kazalara eşya götürmek suretiyle ticarete atılan Hacı Mehmet Efendi, bugün kudretli Türkiye’mizin genç evladına örnek olacak derecede servet sahibidir. Ve bu servete rağmen o kadar mütevazı ve hayatı sade, birçok zengine örnek olacak temiz ve merhametli bir kalbe maliktir. Akşehir’de halkın karanlık günlerinde şefkat ve hamiyetle bir çoban yıldızı gibi parlayan bu zatın iyiliği yalnız böyle sadaka ve hayırla değildir. Aynı zamanda memlekete yüksek tecrübesi, ihtiyatı ve namuskârlığı sayesinde Akşehir Bankası gibi bir müessese kazandırmak olmuştur.”
Anlaşıldığı üzere Kurrazade Hacı Mehmet [Küçük] Efendi hayırsever ve merhametli bir kişi olarak bölgesinde sevilen bir insandır.
Hacı Küçük’ün mezarı Akşehir’dedir. Soyadı Kanunu gereğince sülalesine “Küçük” soyadı verilmiştir.
