Hakaret sayılmayan kelimeler nelerdir? Son zamanlarda tarafımıza sıklıkla sorulan bir sorudur. Mahkemelerin dahi karar vermekte zorlandığı bu konuda tek tek hangi kelimelerin hakaret sayılıp sayılmadığını yazacağız.
Hakaret sayılmayan kelimeler kanunda açıkça belirtilmemiştir. Bu durumla ilgili olarak kararı adli soruşturmayı yapan savcılık veya yargılamayı yapan mahkeme verecektir. Hakaret suçu, Türk Ceza Kanunu 125. maddesinde düzenlenmiştir. Hakaret suçunun temel halinin cezası üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır. Hakaret suçunun kamu görevlisine karşı veya diğer nitelikli hallerle işlenmesi halinde suçun cezasının alt sınırı 1 yıldan az olamaz. Hakaret suçunun alenen işlenmesi halinde ise suçun temel halinin cezası 1/6 oranında arttırılır.
Hakaret sayılmayan kelimeler ve sözler kanunda tek tek sayılmamıştır. Yargıtay’ın yerleşik kararlarıyla belirlenen, kategorik bir biçimde hakaret sayılmayan sözler şunlardır:
Beddua niteliğindeki kelimeler: Örneğin; “Allah senin belanı versin”, “Allah senin canını alsın”, “Allah seni bildiği gibi yapsın”, “Yarını göremezsin inşallah” şeklindeki sözler beddua niteliğinde sözler olup hakaret suçunu oluşturmaz.
Eleştiri veya ağır eleştiri niteliğinde kelime ve sözler: Örneğin; “dinsiz”, “imansız” şeklindeki sözler eleştiri mahiyetindedir.
Kaba hitap ve nezaket dışı kelime ve sözler: Örneğin; bir kimseye yönelik “bilgisiz”, “terbiyesiz”, “tecrübesiz”, “siz kimsiniz lan”, “çemkirme” şeklindeki sözler kaba söz ve hitap mahiyetinde olup hakaret suçunu oluşturmaz.
Salt rahatsız edici kelime ve sözler: Örneğin; “zavallı insansın”, “iki ruhlusun”, “doktora git sen ne karışıyorsun lan”, “siz çetesiniz” şeklindeki sözler rahatsız edici nitelikte olup hakaret suçunu oluşturmaz.
Hakaret suçu iddiasıyla şikayet edilen durumda, asliye ceza mahkemesi kelimelerin hakaret niteliği taşıyıp taşımadığını araştıracaktır. Asliye ceza mahkemesi hakaret davası sürecinde taraflar arasında gerçekleşen olay veya durumda failin hakaret etme kastı ile hareket edip etmediği araştırılacaktır. Somut olayda önemli olan fiilin şahsı toplum içinde değersizleştirme veya itibarını zedeleme niteliği taşıyıp taşımadığıdır.
Hangi kelimelerin hakaret sayılmayacağı, hangi kelimelerin hakaret olarak kabul edileceği Türk Ceza Kanunu’nda tek tek sayılmamıştır. Fakat kanunda hakaret suçunun tanımı yapılmıştır. Hakaret suçunun oluşabilmesi için hangi unsurların olması gerektiği belirtilmiştir. İlk olarak hakaret suçunun oluşabilmesi için kişinin söylemiş olduğu sözler, karşı tarafın şerefini, haysiyetini veya itibarını zedelemeli ve kişiyi küçük düşürecek sözler olmalıdır. (SÜRECEK)