PEK ÇOK MÜFTÜ ÇIKARAN BİR AKŞEHİRLİ AİLE: TÜRABI AİLESİ
Bu aile Türabı Pir Ali Efendi’nin çocukları ve torunlarıdır. Bunlar:
1-Mustafa Türabı: Kazandede, Kazakdede, Turhanbaba diye anılır. Türabı Pir Ali Efendi’nin en büyük oğludur. Devrin büyük alimlerinden Şeyh Ahmed Tâceddin Berdaî' nin oğlu Sa'dî Çelebi’den dersler almıştır. İlmine daha sonra Konya’da devam etmiş. Konya ve Akşehir’de çeşitli medreselerde müderrislik yapmaya başlamıştı. 1542 yılında Konya’dayken en önemli eserlerinden “Hidaye”yi tamamlamamıştır. Kitabın kabı üzerinde şu beyit yazılıdır:
“Kimsesiz hiç kimse yok, her kimsenin var kimsesi
Kimsesiz kaldım, Medet ey kimsesizler kimsesi”
1572 yılında 50 akçe ücretle Bozkır ilçesi Ağras Köyü’ne müderris olarak atandığı kayıtlarda vardır. 1577 yılında Halep Müftüsü Acem Yahya’nın yerine terfi ettirilerek tayin edilmiştir. Halep Müftülüğünden sonra o zamanları Halkalı Medresesi olarak bilinen Taş Medrese’ye müderris olarak atandı. Ayrıca Akşehir Müftülüğü yapmıştır. Kesin olmamakla birlikte 1582 tarihinde vefat etti.Taş Medrese civarında bir bahçe içerisine yapılan Mustafa Türabı Türbesi içerisine defnedilmiştir.
Mustafa Türabı aynı zamanda kuvvetli bir hattat idi. Kendinden küçük iki kardeşi daha vardı.
2- Mehmed Efendi (Türâbîzâde): Türabı Ali Efendi'nin oğludur. Akşehirlidir. İlim ve irfan sahibi yani fazıl olduğundan Budin(Budapeşte) müftüsü olup 990'da (1582) vefat etti.
3- İsmail Efendi (Türâbîzâde): Türâbî Ali Efendinin oğlu, Mehmed Çelebi'nin küçük kardeşidir. İyi eğitim almıştır. Müderris olarak Konya, Akşehir ve İstanbul’da dersler vermiştir. (1591/92) yıllarında vefat etti. Oğlu Mehmed Çelebi'dir.
4- Mehmed Çelebi (Türâbîzâde) İsmail Efendinin oğludur. İyi eğitim alıp Kadılığa kadar yükselmiştir. 104l'de (1631/32) vefat etmiştir. İlim ve irfan sahibi fazıl bir kişiydi.
Kaynaklar: 1-“Sicilli Osmani” Mehmed Süreyya Tarih Vakfı Yurt Yayınları
2- Akşehir Alimleri, H. Hüseyin Yıldırım
3-Akşehir ve Köylerindeki Türk AnıtlarI - Yekta Demiralp ...
4- Mustafa Cavit, Akşehir kitabeleri ve tetkikat: kitabeler--türbeler--mezarlar, Akşehir’de gömülü ünlü insanlar