Yönetmeliğin “Sınav Uygulama Esasları ile Ulusal ve Uluslararası İzleme Araştırmaları” bölümünde, yazılı ve uygulamalı sınavlar ile ulusal ve uluslararası tabanlı izleme ve değerlendirmeye yönelik işlemler yer alıyor. Yönetmeliğin üçüncü bölümünü oluşturan ölçme değerlendirme alt başlıkları şöyle sıralanıyor:
*Yazılı ve uygulamalı sınavlar: 1. dönem 1. sınavlar Ekim ayı son haftası-Kasım ayı ilk haftası, 2. sınavlar Aralık ayı son haftası-Ocak ayı ilk haftası, 2. dönem 1. sınavlar Mart ayı son haftası-Nisan ayı ilk haftası ve 2. sınavlar Mayıs ayı son haftası-Haziran ayı ilk haftası aralığında yapılacak. Ülke ya da il/ilçe genelinde yapılacak ortak yazılı sınavlar hariç, okullarda yapılan tüm sınavlar cevaplarını öğrencilerin oluşturduğu ve farklı bilişsel düzeyde kazanımları ölçen maddelerden oluşan yazılı yoklama şeklinde gerçekleştirilecek. Bir sınıfta bir günde yapılacak yazılı ve uygulamalı sınavların sayısının ikiyi geçmemesi esas alınacak ancak zorunlu hallerde bir sınav daha yapılabilecek. Öğretmenler tarafından ünite/tema ve/veya konu sonlarında öğrencilerin gelişimini belirlemek için kısa süreli sınavlar da uygulanabilecek. Kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitimlerine devam eden öğrencilerin başarılarının değerlendirilmesinde Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı’nda (BEP) yer alan amaçlar esas alınacak.
*Ortak yazılı sınavlar: Bakanlıkça yapılacak ortak yazılı sınavlar hariç hangi sınıf düzeyinde ve hangi derslerde il/ilçe genelinde ortak yazılı sınavlar yapılacağına İlçe Milli Eğitim Müdürleri Kurulu tarafından karar verilecek. Bakanlıkça ülke genelinde yapılacak ortak yazılı sınavların soruları ve cevap anahtarları Genel Müdürlük tarafından hazırlanacak.
*Akademik becerilerin izlenmesi ve değerlendirilmesi (ABİDE): Belirlenen sınıf düzeylerinde öğrencilerin belli alanlardaki zihinsel becerilere ne ölçüde sahip oldukları geliştirilen bilişsel testler ile belirlenecek. Geliştirilen anketler ve tutum ölçekleri ile öğrencilerin başarılarını etkileyen duyuşsal özellikler, aile ve okul özellikleri belirlenerek bağlamsal değerlendirmeler yapılacak.
*Dört beceride Türkçe dil sınavı: Araştırmada örneklem, ülkeyi temsil edecek şekilde belirlenecek ve araştırma, e-Sınav veya yazılı olarak yapılabilecek.
*Okul tabanlı izleme: Geliştirilen anketler ve tutum ölçekleri ile öğrencilerin başarılarını etkileyen faktörler belirlenerek bağlamsal değerlendirmeler yapılacak. Araştırmada örneklem, ili temsil edecek şekilde belirlenecek.
*Uluslararası öğrenci değerlendirme programı (PISA): Örgün eğitime devam eden 15 yaş grubundaki öğrencilerin okuma becerileri, matematik okuryazarlığı ve fen okuryazarlığı alanlarındaki becerilerini ölçmeyi hedefleyen bilişsel test ve anketleri içeren bu araştırma ile ülkemiz ve diğer ülkelerdeki öğrencilerin akademik becerilerine yönelik ilerlemeler izlenecek.
*Uluslararası matematik ve fen eğilimleri araştırması (TIMSS): Ülkemiz ve diğer ülkelerdeki öğrencilerin matematik ve fen alanlarında kazandıkları bilgi ve becerilerin değerlendirilmesine yönelik izleme araştırması kapsamında veri toplamak amacıyla Bakanlıkça belirlenen sınıf düzeyindeki öğrencilere matematik ve fen alanlarında geliştirilen başarı testleri ve anketler uygulanacak.
Yönetmeliğin dördüncü bölümünde belirtildiği üzere Bakanlıkça yapılacak olan merkezi sistem sınavlarına ilişkin olarak Bakanlık birimleriyle ve diğer kurum/kuruluşlarla protokol yapılacak. Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün uygun gördüğü merkezi sistem sınavları, özel olarak hazırlanmış bilgisayar sistemleri ile görüntü ve kayıt sistemlerinin bulunduğu sınav merkezlerinde e-Sınav uygulaması ile yapılabilecek.