1-7 Ekim tarihleri arasında kutlanan Camiler ve Din Görevlileri Haftası için Akşehir Müftüsü Ahmet Müjdeci ile Türkiye Diyanet ve Vakıf Çalışanları Sendikası Akşehir Temsilcisi Kemal Olgun’u ziyaret ederek onların şahsında, Akşehir’de görev yapan tüm din görevlilerinin haftalarını kutladım.
Akşehir Müftülüğüne yeni atanan hemşehrimiz Ahmet Müjdeci, Reis Mahallesi doğumlu ve Akşehir İmam Hatip Lisesi’nden mezun olmuş. Konya İlahiyat ve Haseki mezunu olan Akşehir Müftümüze, kendi memleketinde huzur içinde, hayırlı vazifeler temenni ettim.
Camiler ve Din Görevlileri Haftası münasebetiyle farklı bir yazı planlarken, WhatsApp’da değerli bilgilerin paylaşıldığı arkadaş guruplarından gelen, eskiye ait enteresan bir bilgi dikkatimi çekti. Artık cemaat ve cami görevlilerimizle ilgili daha güncel konuları başka bir tarihe bırakalım.
İslam kültüründe minberde, mihrapta, kürsüde İslam’a hizmet eden cami görevlilerine, “Hademe-i Hayrat” yani, hayra hizmet edenler deniliyor.
HADEME-İ HAYRAT personelin vazifeleri şöyle sıralanıyor:
HELACI - Helaların temizliğini yapan.
NA’ATHAN – Na’at veya kaside okuyan.
SALAHAN - Sala okumakla görevli.
DEVİRHÂN - Iskat ve devir ile ilgilenen.
MUVAHHİD - Teşrik tekbirlerini getiren.
MEVLİDHÂN- Mevlid-i şerifi okuyan.
YASiNHÂN- Yasin-i şerif suresini okuyan.
MÜSEBBİH - Tesbihatları okuyan, tesbihçi.
NOKTACI - Caminin idari işleriyle ilgilenen.
İMAM- Cemaate namaz kıldırmakla görevli.
FERRAŞ - Temizlik ve süpürgecilik işlerini yapan.
KAFİHÂN - Değişik zamanlarda, Kafiye okuyan.
BÂNÎ- Caminin yapılışında, masrafları karşılayan.
KAYYIM/KAYYÛM - Temizlik hizmetlerinden sorumlu.
VÂİZ- Cemaate vaaz vermekle mükellef olan, vaizhan.
MİMAR- Caminin plan, proje ve yapı işlerinden sorumlu.
ŞİFAHÂN - Muhtelif zamanlarda, Şifa-i Şerif okuyan.
SÛREHÂN- Namazdan önce veya sonra, sure okuyan.
CÜZHÂN- Kur’an-ı Kerim hatmi yapılırken, cüz okuyan.
ÂŞIRHÂN- Namazlardan önce veya sonra, aşır okuyan.
SALATHAN - Salavat-ı şerife okumakla görevli, salavatçı.
MÜZEHHİP - Caminin süslemelerini yapan, zanatkâr usta.
MÜEZZİN - Ezan okumak ve kamet getirmekle görevli.
TÜRBEDAR - Cami bahçesinde bulunan, türbenin görevlisi.
HATTAT - Caminin muhtelif kısımlarına, sabit yazıları yazan.
NAKKAŞ - Caminin muhtelif kısımlarına nakış işlerini yapan.
ŞEMAİLHÂN - Değişik zamanlarda, Şemail-i Şerif okuyan.
DUAHÂN- Muhtelif zamanlarda, cemaat eşliğinde dua eden.
BEVVÂB - Kapı ve pencereleri açıp kapatmakla görevli, kapıcı.
MAHYACI - Mübarek günlerde, minarelerde mahyaları yakan.
MUVAKKİTHÂN - Günlük namaz vakitlerini, takip eden.
BUHARÎHÂN - Muhtelif zamanlarda, Sahih-i Buhari'yi okuyan.
MAARRİF - Hayırseverlerin adlarını, övgüyle yad eden.
MÜSLİMHÂN - Muhtelif zamanlarda, Sahih-i Müslim’i okuyan.
MÜTEVELLİ HEYETİ - Caminin tamir ve bakımıyla ilgilenen kişiler.
MESABÎHHÂN - Muhtelif zamanlarda, Mişkat-ül Mesabih’i okuyan.
KADİHÂN - Muhtelif zamanlarda, Kadi Beydavi tefsirini okuyan.
HAFIZÂN - Caminin vakıflarına hatim indirmekle görevli, hafızlar.
BAHÇEVAN - Cami çevresindeki ağaç ve çiçeklerin bakımını yapan.
BUHURCU - Cami içindeki havayı güzelleştirmek için, tütsü ve buhur yakan.
HATİP- Cuma ve bayram günlerinde, minberde hutbe okuyan, hutbehan.
DERS-İ AMM- Dini, ilmi ve genel kültür konularında, konuşma yapan müderris.
KÂNDİLCİ - Şamdan ve kandilleri yakıp söndürme işleri ile görevli.
KÜTÜPHANECİ - Camideki mevcut kitapların sayımı, bakımı, muhafazası ve kontrolünü yapan.
Sizler gibi ben de bu bilgileri okuyunca, ecdadımızın ibadethanelere gösterdiği ihtimamın, her konuda en üst seviyede olduğunu anladım.
O dönemde Fatih Camii kadrosunda; 2 İmam, 20 Müsebbih, 1 Hatib, 20 Hafız, 12 Müezzin, 6 Musallı, 5 Kayyum, 10 Devirhan, 4 Kandilci, 2 Buhurcu, 1 Kütüphaneci, 10 Salavatçı, 1 Bahçıvan, 1 Duahan, 1 Helacı, 66 Hafızan ve 1 Noktacı’dan oluşan, 166 görevli mevcutmuş.
Süleymaniye Camii’nde de toplamda 485 kişi görev yapıyormuş.
O dönemde personel ve diğer giderlerin tamamı, bugün olduğu gibi devletin kasasından değil, camilerin kendi adlarına kurulan vakıflardan karşılanıyormuş.
Allah ecdadımızdan ebeden razı olsun.