Ata’mızı sonsuzluğa uğurlayalı tam 83 yıl oldu. 83 yıl değil 183 yıl da geçse sanırım hakkında konuşacaklarımız bitmez. Ben bu hafta kendi kendimize konuştuklarımıza veya konuşacaklarımıza değil de dünyanın Ata’mız için neler söylediğine yer vermek istiyorum.
Gazeteciler Fidel Castro’ya sorarlar; “Siz bu ülkenin kurucu liderisiniz. Normal olarak sokaklarda sizin heykellerinizin olması beklenir. Üstelik bunca ünlü sosyalist önderler dururken siz sadece Mustafa Kemal’in heykeline izin verdiniz. Neden?”
Castro, “Bizler daha çok devlet adamıyız. O ise bir kahraman. Sokaklara devleti yönetenler değil kahramanlar yakışır” der ve devam eder; “Biz bağımsızlık ve devrim ruhunu O’ndan öğrendik. Evet, biz de savaştık. Ancak bir devlete karşı savaştık. O ise dünyanın en güçlü ordularının hepsini birden yendi. Hiç yenilgi almamış tek askerdir o. Üstelik sadece cephede değil her alanda savaşmış ve başarılı olmuş. Müthiş bir insan.’’
Yıllar sonra Fidel Castro Türkiye’ye gelince yine benzer sorular sorulur. Şöyle cevaplar: “Ben de çok zorlu bir savaşın içinden çıktım. Onca kitaplar okudum. Ancak savaş meydanlarında kitap okuma rekorları kıran başka bir asker görmedim, duymadım. Her şeyi anladım da bunca güçlüğü ve değişimi nasıl başardı hafızam almıyor.”
Atatürk’ün Çanakkale’de 3 kez yendiği İngiliz Mareşal William Birdwood (Anzakların komutanı), Atatürk öldüğünde cenaze törenine katmak ister, ancak 80 yaşında ve hastanede yatmaktadır. İngiliz hükümetinden izin çıkar ve cenaze törenine katılır. Özel bir sandalyede ayağa kalkarak Atatürk’ü selamlar.
Jhon F. Kennedy (ABD Başkanı)
“Atatürk, bu yüzyılın büyük insanlarından birinin tarihi başarılarını, Türk halkına ilham veren liderliğini, modern dünyanın ileri görüşlü anlayışını ve bir askeri lider olarak kudret ve yüksek cesaretini hatırlatmaktadır…
Çöküntü halinde bulunan bir imparatorluktan özgür Türkiye’nin doğması, yeni Türkiye’nin özgürlük ve bağımsızlığını şerefli bir şekilde ilan ve o zamandan beri koruması, Atatürk’ün Türk halkının işidir. Şüphesiz ki Türkiye’de giriştiği derin ve geniş inkılaplar kadar bir kitlenin kendisine olan güvenini daha başarı ile gösteren bir örnek yoktur.”
Franklin D. Roosevelt (ABD Başkanı 1928)
“Sovyet Rusya Hariciye Nazırı Litvinof ile görüşürken kendisine onun fikrince bütün Avrupa’nın en kıymetli ve en ziyade dikkate değer devlet adamının kim olduğunu sordum. Bana Avrupa’nın en kıymetli adamını Türkiye Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal olduğunu söyledi.
Benim üzüntüm, bu adamla tanışmak hususundaki şiddetli arzumun gerçekleşmesine artık imkan kalmamış olmasıdır.”
Aristide Briand (Fransız Başbakanı)
Yeni Türk Devleti ile Ankara Anlaşması’nın imzalanması nedeniyle; “Bizi arkadan vurdu, dağ başındaki haydutlarla, Mustafa Kemallerle anlaştı” diyenlere Fransız Başbakanı’nın Mecliste verdiğ cevap: “Dağ başındaki haydutlar diye isimlendirdiğiniz kahraman Mustafa Kemal ve O’nun tüm askerleri burada olsalardı, teker teker hepsinin heykellerini dikerdik. Böylesine kahraman bir anlaşma imzalamaktan gurur duyuyorum.”
Vladimir İlyiç Lenin (Rus İhtilali Lideri 1921)
“Mustafa Kemal sosyalist değildi. Fakat görülüyor ki iyi bir teşkilatçı, yüksek anlayışlı, ilerici, iyi düşünceli ve akıllı bir önderdir. O, soygunculara karşı bir kurtuluş savaşı yapıyor. Emperyalistlerin gururunu kıracağına ve Sultanı da yaranıyla birlikte alt edeceğine inanıyorum.”
Eleftherios Venizelos (Yunanistan Başbakanı 1933)
“Bir ulusun hayatında bu kadar az sürede bu denli kökten değişiklik pek seyrek gerçekleşir. Bu olağanüstü işleri yapanlar, hiç kuşkusuz kelimenin tam anlamıyla büyük adam niteliğine hak kazanmışlardır. Ve bundan dolayı Türkiye övünebilir.”
Winston Churchill (İngiltere Başbakanı 1938)
“Savaşta Türkiye’yi kurtaran, savaştan sonra da Türk ulusunu yeniden dirilten Atatürk’ün ölümü, yalnız yurdu için değil, Avrupa için de en büyük kayıptır.
Her sınıf halkın O’nun ardından döktükleri içten gözyaşları bu büyük kahramana ve modern Türkiye’nin Ata’sına layık bir tezahürden başka bir şey değildir.”
Unesco, Atatürk’ün doğumunun 100. Yılını, Atatürk Yılı ilan etti.
Cumhuriyetimizin kurucusu ve ebedi Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü sonsuz saygı ve rahmetle anıyorum.
Not: Bu araştırmayı yapan kişi ve kurumlara net olarak ulaşamasam da emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.