Bizim çocukların sorumlulukları çok fazla. Sabah erken kalk, kahvaltı bile yapamadan okul servisine yetişmeye çalış, akşama kadar 7-8 saat derse gir, okuldan çık dershaneye git,4-5 saat ders dinle, akşam yorgun argın eve gel. Akşam yemeğine otur, sonrasında istikamet odaya ders çalışmaya. Gece 12’lere 1’lere kadar ders çalış ve bitkin bir halde uyu. Sabah aynı yorucu yaşam serüvenine kaldığın yerden devam et. Allah evlatlarımıza güç, kuvvet ve bolca sabır versin inşallah.
Bu günkü yazımda bu yorucu tempoda özellikle beynimizin nasıl enerjisini yüksek tutabileceğimize dair ip uçları vermeye çalışacağım. İyi okumalar.
Normal bir insanın beyin ağırlığı 1400-1500 grammış. Bu şu anlama geliyor; ben 90 kiloyum ve bu kilonun yaklaşık 6’de 1’i beyin ağırlığım oluyor. Fakat beynimiz normal yaşamda enerjimizin %25-30’unu harcarken, öğrenme ve sınav gibi beynin yoğun ve stresli çalıştığı anlarda tüketim %80-90’lara kadar çıkıyor. Anlaşılan hacim ve ağırlık olarak küçük olan beynimizin enerji tüketimi çok ama çok fazla.
Bunun sonucu olarak vücuttaki özellikle B vitamini olmak üzere birçok vitamin ve minerallere ihtiyaç artar. B vitaminlerinin eksikliği ise geçici olarak hafıza zayıflığına neden olur ve öğrenmeyi olumsuz etkiler. Bu nedenle özellikle sınavlara hazırlanan çocuklarımızın beslenme programlarına B Vitamini yoğun yiyeceklere-koyu yeşil yapraklı sebzeler, hayvansal kaynaklı proteinler ve tam tahıllar- yer vermeye çalışmamız gerekiyor. Eğer öğünlerinizde yüksek kalitede meyve, sebze ve et varsa ihtiyacınız olan tüm vitaminleri alıyorsunuz demektir. Fakat bizim çocukların birçoğu kahvaltı yapmadan okula geliyor. Simit, tost, çikolata vb yiyeceklerle geçiştiriyorlar. Bir Çin Atasözü der ki ”Sabah kahvaltını kimseye verme, öğle yemeğini dostlarınla paylaş, akşam yemeğini düşmanına ver.” Fakat bu durum bizde tam tersi oluyor maalesef!
Beslenme şeklimiz çok önemli: Aldığımız tüm vitaminler bize gerekli olan hafıza, odaklanma ve enerji için gereklidir. Daha çok hafıza ve odaklanma sağlayacak tek bir vitamin yoktur. Maksimum performans için tümünün birlikteliği gereklidir.
Stresimiz arttıkça E vitaminine olan ihtiyacımız 2 kat artar. Özellikle YKS ve LGS gibi sınavlara hazırlanan yavrularımız çok ama çok stresli. E vitamini önemli.
Beyin hücrelerinde yenilenme olmuyormuş, ölen hücrenin yerine yenisi gelmiyor. Hücre ölümleri arttıkça unutma ve hafıza kayıpları artıyor. Bu sebeple beyin için omega 3 yağ asidi çok önemli; Omega-3 yağ asidi, beynin hacmini artırır. Hafızayı, sinir iletim hızını artırır ve etkili enerji temini sağlar. Tüm bunlar ise hasarlı sinir iletimini onarmada önemlidir.
Çocuklarımızda dikkat eksikliği de biz öğretmenlerin karşılaştığı problemlerden biri. Örneğin soru kitapçığında soruyu doğru yapıyor, cevap kağıdı olan optik formda yanlış işaretliyor yada deneme sınavının sonlarına doğru yanlışları artıyor. B ve C vitamini eksik olan öğrencilerde dikkat problemi de artıyor.
Yaklaşan sınavlar ve yaşanan başarısızlıklar çocuklarımızda depresyona neden olmakta. (Depresyon konusu çok önemli. Sonra ki yazılarımızda bu konuya da değinelim). Yapılan son bilimsel çalışmalarda depresyonun beyinde salgılanan serotonin(mutluluk) ve depomin (haz) gibi hormonların azlığından kaynaklandığı anlaşılmıştır. B6, beyindeki serotonini artırır. Serotonin kendimizi iyi hissetmemiz için gereken kimyasaldır ve depresyona engel olur. Serotonin seviyesi düştüğünde, kolayca depresyona girilir. Bu hafıza için önemlidir çünkü serotoninin yeterli seviyede olması kısa dönem hafızanın uzun dönem hafızaya dönüp dönmemesinde etkilidir.
D vitamini eksikliği kronik yorgunluğun en büyük nedeni. Benim gözlemlerime göre özellik kız çocuklarımızda D vitamini eksikliği çok fazla.
ÖNEMLİ! Ben bir doktor yada beslenme uzmanı değilim. Büyük filozof Schopenhauer’in dediği gibi “Bir filozof bütün müzik aletlerini çalabilen bir müzisyene benzer, fakat hiç birinde uzman değildir. ”Biz felsefe meraklıları, her şeyden bir şeyler biliriz fakat bildiklerimiz her şey değildir. Felsefenin en önemli görevlerinden biri de insanın kendisine, değerlerine ve çevresine karşı bilinçlenmesi için insanları harekete geçirmektir. Benim burada bu konu ile ilgili görevim bitti.
Değerli okuyucularım; siz en iyisi benim açıklamalarımla yetinmeyin, aile hekimlerinizden veya çocuk doktorlarından yardım alın.
Basit bir kan tahlili ile vitamin değerlerimizi öğrenmek mümkün.
Sağlıkla kalın!
Görüş ve eleştirileriniz benim için önemli; hakanzeybek4242@gmail.com