SIRA EVİ NEDİR?
İlçemizde hanay dediğimiz, 4 odası yani tüm odaların kapıları boşluğa bakan bir ev bulunur. 150 ve 200 misafir alacak şekilde. Yaren gösterileri kış geceleri yapıldığı için bu evin ısınması ev sahibine aittir. Bu sıra evin düzeni sıranın 4 büyük ve sıra çavuşu tarafından koordineli olarak yapılır. Misafirlerin yerleri, çalgıcıların oturacağı yeri, gelen yarenler için soyunma odası ev sahibi ve yakın bayanlar için yer bunlar tül perde arasında sıra gösterilerini izlerlerdi.
Bu sıralar her hafta bir yarenin yapması ile devam ederdi. Sıra sonu devir teslim şarkıları ile başka bir yaren arkadaşına verirdi, buna da DEVE OKŞAMASI diyoruz.
SIRA TOPLULUĞUNDA ÇALGI NEDİR?
Çalgı, sıra topluluğunun en önemli faktörlerinden biridir. Sıra gösterileri aynı bir düğün evi gibidir, burada bulunan herkes güler, oynar, eğlenir, stresini dağıtırdı. Sıra çalgısı Darbuka, klarnet, keman, saz, ut, cümbüş, kanun gibi müzik aletlerinden oluşmaktadır. Bunlardan en az 3 veya 4 tanesi mutlaka sıra gösterilerine gelirlerdi. Ücretleri yarenler tarafından ortaklaşa ödenirdi. Bu sıra çalgıları sıra yarenleri ile beraber gelir ve de yarenlerle birlikte de sıra evinden ayrılırdı. Bu çalgıcılar misafirlerin istek doğrultusunda şarkı, türkü ve oyun havaları çalarak misafirleri memnun ederlerdi.
GELEN MİSAFİRLERE VE YARENLERE NE GİBİ İKRAMLARDA BULUNULUR?
Sıra gösterileri saat 19:00’da başlar 24:00'e kadar devam ederdi. En az 5 veya 6 saat gibi zaman alırdı. Bu süre zarfında ev sahibi ve çavuş tarafından çeşitli ihtiyaçları temin edilirdi. İkramlar olarak ta ilçemize has Lokma, şekerleme kuru pasta, şekerleme, mısır ve buğday gölle, pişmaniye, kuru yemişler gibi yiyecekler temin edilirdi. Bu yarenin bütçesine göre hareket ederdi. Sıra sonu bitiminde de ev sahibi yaren arkadaşlara özel yiyecekler hazırlar pasta börek etli, peynirli, patatesli pideler veya yemek ikramında bulunurdu. Bunlar yenilirken de yapılan sıranın iyi veya eksiklikleri neler olduğunu tartışırlar ve güzel bir vakit geçirilerek tekrar buluşmak üzere ayrılırlardı.
SIRA TOPLULUĞUNU KİMLER İDARE EDER?
Sıra topluluğunu 4 büyük idare eder ve sıra çavuşu bunlara yardımcı olur. Bunlar eski yarenler tarafın dan oluşmaktadır.
Sıra topluluğu 2 guruptan oluşmaktadır. Yiğitbaşı tarafı, Kahya beyi tarafı olmak üzere Yaren ağası yiğitbaşının yanında, bölükbaşı da kahya beyinin yanında görev alır. Sıra çavuşu da her iki guruba yardımcı olur. Yiğitbaşı sıranın sevk ve idaresinden sorumludur, tam yetkili kişi olup sıra topluluğunun başkanıdır.
Sıra çavuşunu gösteri günü her yerinde görmek mümkündür. Sıra çavuşu daima ayak da olup aktif durumdadır. Misafirlerin gelip gitmesinde sıra gösterilerinde orta oyunlarda ikramların dağıtılmasında velhasıl her yerde çavuş vardır. İlerdeki yazılarımda sıra hakkın da daha iyi bilgiler sunacağım.
Yazıma öğretmen emeklisi Yaşar Turgutlu'nun bir şiiri ile son veriyorum. Tekrar buluşmak dileğiyle hoşça kalınız.
Saygılarımla.
ÖNCE BAYRAK VE VATAN
Hep sordular bana, bilmem kaç kere, Yaş 20, şimdi gidiyorum askere,
Anlımın akıyla alıp geleceğim teskere,
Önce Bayrak ve Vatan, sonra anam ve atam.
Gözyaşını saklıyor anam,
Utanıyor, ağlayamıyor babam,
Bilmiyorum ki hangisine yanam,
Önce Bayrak ve Vatan, sonra anam ve atam.
Size teslim çocuğum ve karım,
Eğer bir şey olursa, buraları yakarım,
Durmadan bir şafağa, bir sılaya bakarım,
Önce Bayrak ve Vatan, sonra anam ve atam.
Nizamiyeden girdim içeri,
Bir ayağım ileri, bir ayağım geri,
Sen Türk askerisin! Her zaman ileri,
Önce Bayrak ve Vatan, sonra anam ve atam.
Düşman karşısında dimdik dururum
Vatanıma göz dikeni anlından vururum,
Bayrak ve vatan için seve seve şehit olurum,
Önce Bayrak ve Vatan, sonra anam ve atam.
Gözümde tütüyor memleketim,
Bayrak ve vatan için sabret be oğlum sabret,
12 ay sonra kavuşacaksın elbet,
Önce Bayrak ve Vatan, sonra anam ve atam.
